In het kort
- De Duitse minister van financiën wil de bankenunie afmaken, een prima idee.
- Hij vindt wel dat banken rekening moeten houden met de risico’s van staatsleningen op hun balans. Dat is echter een veel te beperkte blik.
- De risico’s zijn al lang voldoende teruggebracht om de stap naar risicodeling te kunnen zetten.
Goed nieuws uit Berlijn, dacht ik vorige week. De Duitse minister van financiën Olaf Scholz wil de bankenunie voltooien.
Hij heeft zijn aarzelingen tegen het sluitstuk, een Europees depositogarantiestelsel, laten varen. Nu zijn eigen banken er zo belabberd voor staan, ziet een systeem waarbij Europese banken gezamenlijk instaan voor elkaars spaartegoeden (tot €100.000) er niet zo heel eng meer uit, zal hij misschien gedacht hebben.
Voor mij is de bankenunie, samen met de kapitaalmarktunie, dé weg vooruit voor Europa. Als die unies eenmaal bestaan, neemt de kans enorm af dat we bij een crisis grote sommen belastinggeld moeten overmaken naar andere landen. De domper was dan ook groot toen bleek dat de voorwaarden die Duitsland eerder had opgeworpen tegen Edis, zoals dat stelsel in Brussels jargon genoemd wordt, nog fier overeind staan.
Twee voorbehouden
Nog altijd wil Scholz dat banken voortaan rekening houden met de risico’s van staatsobligaties op hun balans. Zo kan de grote hoeveelheid Italiaanse staatsleningen die Italiaanse banken bezitten er immers voor zorgen dat de overheid en het bancaire stelsel elkaar in een crisissituatie omver trekken, redeneert Berlijn. Daarnaast moeten de Zuid-Europese banken hun oninbare leningen nog een heel stuk verder omlaag brengen voordat Edis ingevoerd kan worden, vindt Scholz.
Risicodeling klinkt leuk, heette het altijd, maar het moet natuurlijk niet zo zijn dat de sterke banken in het noorden (lees: de belastingbetalers in landen als Duitsland en Nederland) hun zwakke zuidelijke evenknieën moeten redden. De lijn was – en lijkt dat nog steeds te zijn – eerst risicoreductie en daarna praten we wel verder. Opgelucht reageerde onze minister van Financiën, Wopke Hoekstra, dan ook dat hij de Duitsers niet ziet opschuiven.
Nu klinkt het logisch dat we die risicodeling niet willen. We vinden de Italiaanse staatsschuld onverantwoord hoog en waarom zouden wij in moeten staan voor een bankstelsel dat al die staatsleningen maar opkoopt? Lees verder